De poolvos; ontdek de eerste bewoners van IJsland

De super schattige poolvos, ook wel arctic fox of sneeuw vos genoemd, is een vleesetend zoogdier van zo’n drie tot vijf kilogram. Ze leven op een van de moeilijkste terreinen ter wereld en dat doen ze fantastisch! De poolvos wordt zo’n drie tot zes jaar oud in het wild. In gevangenschap kunnen ze wel veertien jaar worden. Je kunt ze ook herkennen aan de prachtige oranje ogen.

De poolvos

In deze blog leer je meer over het uiterlijk en gedrag van de poolvos en waar je hem kunt spotten in IJsland.

Uiterlijk van de Poolvos

De poolvos is te herkennen aan zijn dikke witte, blauw/grijze of bruine vacht. Wist je dat de kleur van de vacht verandert als de seizoenen veranderen? Hierdoor kunnen ze zich goed camoufleren in de sneeuw of juist bergachtige omgeving. De poolvos is zo’n 35 cm lang en heeft een grote borstelige staart. Vaak wikkelen ze zich in hun staart om warmte te behouden en comfortabel te liggen. De staart is ook belangrijk tijdens het jagen op prooien.

De dichte en harige vacht zorgt ervoor dat de vos het niet koud krijgt. Pas bij -50 graden zal de poolvos echt ongemak van de kou ervaren. Gelukkig zijn de temperaturen in IJsland niet zó extreem. In september en oktober maakt de poolvos zich klaar voor de winter door extra veel vetreserves op te slaan, waardoor hun gewicht zelfs kan verdubbelen. De korte staart, snuit, nek en oren zorgen ervoor dat de poolvos zo min mogelijk lichaamswarmte verliest. Schattig zijn ze he?

Waar leeft de poolvos?

De poolvos is overal in IJsland te vinden, maar de grootste aantallen vind je in de Westfjorden. Hier zijn ook de grootste kliffen met miljoenen vogels te vinden, waaronder de papegaaiduiker. De poolvos leeft in holen in de grond. Deze graven ze vaak op ruig terrein, zoals in een lavaveld om de welpen meer bescherming te bieden. Tijdens het broedseizoen vormt de poolvos een paar en blijven zij jarenlang bij elkaar in hetzelfde gebied. De vos is sinds 1994 beschermd in het Hornstrandir natuurreservaat in de Westfjorden.

Waar kan ik de poolvos spotten in IJsland?

Ze schatten dat er zo’n 8.000 poolvossen leven in IJsland. Het grootste deel hiervan is te vinden in het Hornstrandir natuur reservaat in de Westfjorden. Het is wel belangrijk dat je goed voorbereid bent met je uitrusting. Er zijn namelijk weinig voorzieningen in het Hornstrandir natuurreservaat. Het is daarom belangrijk om je in laagjes te kleden. Zorg voor goede wandelschoenen, een thermolegging met wandelbroek, een thermoshirt, fleecetrui en een regenjas. Een windjack, muts, sjaal en handschoenen zijn ook geen overbodige luxe, want de wind en kou kan het een heel stuk minder aangenaam maken.

Leuk weetje: de poolvos is bang voor hekken. Het valt op dat ze nooit tussen of onder een hek doorgaan. In plaats daarvan nemen ze de lange weg om het hek heen.

Hoe bereik ik het Hornstrandir natuurreservaat?

Door het bergachtige landschap zijn er geen wegen naar Hornstrandir. Tussen juni en augustus pendelen veerboten vanuit het stadje Ísafjördur en het nabijgelegen Bolungarvík naar bepaalde plekken in Hornstrandir. Het is niet mogelijk om deze stadjes te bereiken met een bus of taxi. Je zult dus een auto moeten huren om Ísafjördur of Bulungarvík te bereiken. Ik raad je aan om een auto bij sunnycars te huren, zodat je zorgeloos en verzekerd op pad kunt gaan. In de zomermaanden is het ook erg leuk om een camper te huren. Dit kan bij Worldwide campers, waar je veel aanbieders kunt vergelijken. Huur hier je camper bij Worldwide campers.

Overnachten in de buurt van het Hornstrandir natuurreservaat

Als je deze schattige vosjes wilt gaan spotten, dan raad ik je aan om te overnachten nabij Ísafjördur of Bulungarvík, zodat je hier gemakkelijk de boot kunt pakken. De poolvossen zijn namelijk vooral actief bij zonsopgang en zonsondergang en je wilt geen uren rijden voordat je een van de stadjes bereikt. Daarom heb ik hieronder de leukste overnachtingen in de buurt Ísafjördur en Bulungarvík voor je op een rijtje gezet.

• Sigurhaed appartement, gelegen in het centrum van Ísafjördur.
• Holt Inn hotel: In Önundarfjördur ligt vlak bij de houten pier dit hotel met een hottub, waarin je uitzicht hebt over het gehele fjord.
• The Little House, gelegen in Bolungarvík.

Wat eet de poolvos?

Op het gebied van voedsel is de vos erg slim en profiteert hij van wat er beschikbaar is. Hun voedingsgewoonten zijn vrij algemeen, omdat ze afhankelijk zijn van de leefomstandigheden in IJsland. De belangrijkste voedselbronnen zijn vogels, eieren, vissen, zeedieren, schapen, muizen, dode zeehonden en rendieren. De poolvos jaagt het liefst tijdens zonsopgang en zonsondergang. In juni en juli heeft de poolvos geluk, want dan gaat de zon vrijwel niet onder door de middernachtzon. Hij zou dan in principe dag en nacht kunnen jagen.

Is de poolvos gevaarlijk?

De poolvos is niet gevaarlijk voor mensen, ze zullen je niet opeten haha. Waar je wel voor uit moet kijken is het rabiësvirus, ook wel hondsdolheid genoemd. Raak de poolvos niet aan, want hij kan wel bijten als je ze wil aanraken. Het zijn natuurlijk wilde dieren. Een beet van de poolvos kan hierdoor dus wel gevaarlijk zijn.

Het poolvos centrum in IJsland

Het Arctic Fox Centre is een non-profitorganisatie die in september 2007 is opgericht in het vissersdorp Súdavík in de Westfjorden van IJsland. Het dient als een onderzoeksinstituut en een natuurhistorische tentoonstelling. Het Arctic Fox Centre werkt samen met wetenschappers, reisexperts, kunstenaars en mediaspecialisten en is het enige instituut ter wereld dat zich volledig toelegt op het behoud en de bescherming van IJslands eerste landzoogdier. Bezoekers kunnen twee levende poolvossen zien, Ingi en Móri, die als pups werden gered nadat hun ouders in 2015 waren gedood tijdens een legale vossenjacht. Ze hebben beide een blauwe vacht en worden gezien als de ambassadeurs van de poolvos hier in IJsland.

Geschiedenis van de poolvos in IJsland

De poolvos is het enige zoogdier op het eiland dat al in IJsland leefde voordat de Vikingen zich hier meer dan duizend jaar geleden vestigde. Dit betekent dat de poolvos het enige inheemse zoogdier van IJsland is. Alle andere dieren, zoals de schapen, rendieren en IJslandse paarden werden door kolonisten met de boot naar IJsland toe gebracht.

Men denkt dat de poolvos aan het einde van de laatste ijstijd op eigen kracht naar IJsland is gekomen, rennend over de bevroren zee vanaf het vasteland van Scandinavië en Groenland.

Vroeger doodden de IJslandse boeren de poolvos om hun schapen te beschermen. Er werd ook veel gejaagd op ze vanwege de mooie en zachte vacht die al eeuwenlang populair is in IJsland. Het leven van de poolvos was niet altijd gemakkelijk gezien de weersomstandigheden en de voedselschaarste.

Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland

Lees in mijn e-books alles wat je moet weten voor jouw IJsland reis.

• De ultieme reisgids voor de ringweg
• Reisplanning 15 dagen
• Reisplanning 7 dagen
• Voorbereiding & checklist