IJsland staat bekend als het land van vuur en ijs. Dit komt omdat er zowel vulkanen als gletsjers te vinden zijn in IJsland. Wil jij meer weten over wat een gletsjer is, waar je ze kunt vinden en welke activiteiten je op de gletsjers kunt doen? Lees dan snel verder.
Wat is een gletsjer?
Een gletsjer is een gigantische ijsblok die ontstaat als sneeuw lang genoeg op één plek blijft liggen, zodat het verandert in ijs. In de loop van de jaren en zelfs eeuwen wordt de sneeuw samengeperst tot één dikke ijsmassa. Het is handig om te weten dat het IJslandse woord ‘jökull’ gletsjer betekent.
Het unieke aan een gletsjer is dat deze voortdurend beweegt. Ze kruipen heel langzaam vooruit vanwege de enorme massa. Dit komt doordat de ijsmassa langzaam vervormd, waardoor spleten, scheuren en prachtige ijsgrotten ontstaan. Natuurlijke gletsjer ijsgrotten variëren ieder jaar in vorm en grootte, maar hebben allemaal prachtige ijsformaties en blauw ijs.
Door klimaatverandering warmt de aarde op, waardoor helaas ook de prachtige gletsjers in IJsland en de rest van de wereld smelten. Ik was bij de Vatnajökull en kon daar foto’s zien van hoe groot de gletsjer 20 jaar terug was. Waar wij stonden was vroeger gewoon nog ijs en nu slechts grond… Erg confronterend. Het vooruitzicht is ook niet erg positief als de klimaatveranderingen zo door blijven gaan.
Wist je dat meer dan 10% van IJsland bedekt is met gletsjers? Met 269 gletsjers heeft IJsland vrijwel alle soorten: ijskappen, gletsjertongen, berggletsjers etc. Vaak zie je zwart zand op de gletsjers. Dit is vulkanisch zand, omdat er op veel plekken een vulkaan onder de gletsjer ligt. Daar lees je in het volgende kopje meer over.
Hoe bereik je de gletsjers in IJsland?
Het is meestal niet mogelijk om met de auto helemaal tot aan de voet van de gletsjer te rijden. Meestal moet je een stukje wandelen of is een amfibievoertuig nodig. Het fijnste en veiligste is om een dagexcursie te boeken, waarbij je onder begeleiding de gletsjer betreedt. Hieronder vertel ik je meer over de mogelijkheden om de gletsjers te bereiken.
Met de auto
Je kunt een auto huren om zelf naar de gletsjer toe te rijden. Parkeer bijvoorbeeld bij Skaftafell Visitors Centre en maak een mooie wandeling met uitzicht op de gletsjers. Het huren van een auto geeft je veel vrijheid om de gletsjers te bewonderen.
Ik raad je aan om een auto te huren bij Blue Car Rental. Tip: Als je via mijn linkje boekt bij Blue Car Rental, krijg je automatisch 5% korting!
Met een dagexcursie
Om de gletsjer daadwerkelijk te betreden, moet je een excursie boeken. Het is namelijk erg gevaarlijk om zonder ervaren gids de gletsjer te bewandelen en daarnaast heb je ook professionele uitrusting nodig. Je kunt een dagexcursie vanuit Reykjavík boeken (handig als je geen auto hebt) of je verzamelt bij het pick-up point.
Welke gletsjers zijn er in IJsland?
Er zijn 269 gletsjers in IJsland, dus als je het niet erg vindt ga ik ze niet allemaal opnoemen. Ik heb de belangrijkste voor je op een rijtje gezet.
1. Vatnajökull
Vatnajökull is de grootste gletsjer van IJsland en zelfs van heel Europa. Hij ligt in het zuidoosten van IJsland en is zó groot dat de gletsjer aan alle kanten veel gletsjertongen heeft, elk met een eigen naam.
Vatnajökull heeft een oppervlakte van zo’n 8000 km2. Helaas krimpt de gletsjer door klimaatveranderingen. De gemiddelde dikte van de gletsjer is ongeveer 500 meter en in sommige delen kan het wel 1 km diep zijn. Deze gletsjer heeft de hoogste berg van IJsland onder het ijs, namelijk de Hvannadalshnjúkur (spreek dat maar eens uit) 😉
Het Vatnajökull nationaal park werd in juni 2008 opgericht en omvat langzaam steeds meer gebieden. Het park heeft nu een oppervlakte van ongeveer 14.000 km2. Dit is maar liefst 14% van heel IJsland! Dit is het op één na grootste nationaal park van Europa.
Skaftafell
Binnen het nationaal park vind je ook Skaftafell; een wandelgebied van 1700 km2. Er zijn vele mooie wandelingen te maken, zoals naar de Svartifoss. Wij boekten een gletsjerwandeling en bezochten ook een ijsgrot. Ga nooit zonder gids de gletsjers op, want dit kan erg gevaarlijk zijn.
Wil jij ook een gletsjerwandeling maken en een ijsgrot bezoeken? Boek dan hier je begeleidde tour naar de Vatnajökull!
Jökulsárlón & Diamond Beach
Als je de ringweg vanuit het zuiden verder naar het oosten rijdt, vindt je aan de zuidoostkant van de gletsjer vind je ook het prachtige Jökulsárlón gletsjermeer. Het is het diepste meer van IJsland en geweldig mooi.
Hier zie je vele grote ijsbergen die van Vatnajökull zijn afgebroken. Niet ver van de lagune vind je ook Diamond Beach. Hier zijn de ijsbergen klein genoeg geworden om aan te spoelen op de kust en langzaam te smelten op het zwarte zand. Dat zorgt voor een geweldig contrast. Veel toeristen vinden het gletsjermeer met Diamond Beach de mooiste plekken op IJsland.
Beschik jij niet over een huurauto? Dan kun je ook een dagtocht maken naar het gletsjermeer. Boek hier een dagtocht naar Jökulsárlón vanuit Reykjavík!
2. Langjökull
Langjökull is de tweede grootste gletsjer van IJsland en betekent letterlijk; lange gletsjer. Hij ligt in het westen van de IJslandse Hooglanden en is gemakkelijk vanaf Geysir te spotten op de golden circle route. De gletsjer heeft een oppervlakte van 935 km2 en bedekt 2 actieve vulkanische systemen, waarvan de kraters vanuit de lucht te zien zijn.
Deze gletsjer is enorm populair voor jeep- en sneeuwscootertochten, gezien de lange vorm en het feit dat hij dichtbij de populaire Gullfoss waterval ligt. Op een sneeuwscooter kun je de gletsjer heel goed verkennen.
Nabij de hoogste toppen van Langjökull bevindt zich een kunstmatige ijstunnel, een spektakel voor elke bezoeker die langs de gletsjer komt. Je kunt deze tunnel het hele jaar door bezoeken, in tegenstelling tot de natuurlijke gletsjerijs tunnels.
3. Hofsjökull
Hofsjökull is de derde grootste gletsjer van IJsland. Deze ligt middenin de IJslandse hooglanden en is hierdoor heel lastig te bereiken. De hooglanden zijn alleen in de zomer toegankelijk met een auto met vierwielaandrijving.
Hofsjökull is de grootste actieve vulkaan van IJsland. Dit is een schildvulkaan met een caldera (krater). Dit is ook de bron voor verschillende rivieren, waaronder de Thórsá, IJslands langste rivier. De Kjölur weg (route F35) loopt tussen Langjökull en Hofsjökull in en verbindt zo het zuiden met het noorden van IJsland. Deze weg maakt deel uit van de hooglanden en is daarom alleen toegankelijk in de zomer.
4. Mýrdalsjökull
De Mýrdalsjökull is de vierde grootste gletsjer in IJsland en ligt pal naast Eyjafjallajökull. Beide gletsjers bevinden zich in het zuiden van het land.
Mýrdalsjökull ligt op Katla; een van de meest actieve vulkanen van het land. Deze is sinds 930 na Christus gemiddeld eens in de vijftig jaar uitgebarsten. Vanwege de gletsjer erboven veroorzaken deze uitbarstingen enorme aswolken. Deze aswolken leiden ertoe dat vliegtuigen niet kunnen vliegen en zelfs het potentieel hebben om het wereldklimaat te veranderen. De laatste uitbarsting van Katla was in 1918. Er staat ons dus weer een uitbarsting te wachten.
Sólheimajökull maakt deel uit van Mýrdalsjökull. Sólheimajökull is een zogenaamde gletsjertong en is een zeer populaire locatie voor wandelingen en klimmen. Dit komt omdat de gletsjer gemakkelijk te bereiken is vanaf de ringweg. Als je bij Skógafoss bent geweest, rijd je 12 kilometer verder door (richting het zuiden) en kun je links afslaan naar de Sólheimajökull. Boek hier een onvergetelijke gletsjerwandeling op de Sólheimajökull gletsjertong!
5. Snæfellsjökull
Snæfellsjökull is een van de kleinste gletsjers van IJsland en neemt helaas ook nog snel af in omvang door de klimaatveranderingen. Het is wel een van de beroemdste gletsjers van IJsland. Hij ligt namelijk op het puntje van het schiereiland Snæfellsness en je kunt hem op een heldere dag vanuit Reykjavík zien.
De gletsjer is de parel van het Snæfellsjökull nationaal park; een van de drie nationale parken in IJsland. Net als veel andere gletsjers in het land is Snæfellsjökull ook een vulkaan, een stratovulkaan in de vorm van een kegel. De omgeving van de gletsjer is adembenemend en vol lavavelden, zwarte stranden, vogels zoals papegaaiduikers, zeehonden, watervallen, rotsformaties en kliffen.
Het schiereiland Snæfellsness is vrij gemakkelijk te bereiken en je kunt zelfs rondom de Snæfellsjökull-gletsjer rijden of naar de top wandelen. Check van te voren altijd road.is om te kijken of de wegen veilig zijn.
6. Drangajökull gletsjer
Drangajökull ligt in de Westfjorden en is de vierde grootste gletsjer van IJsland. Dit is de enige gletsjer die in de afgelopen jaren niet kleiner is geworden door klimaatveranderingen. Het is ook de enige gletsjer die helemaal onder de 1000 meter ligt.
Het is moeilijk om deze gletsjer te bereiken, omdat hij afgelegen ligt in de Westfjorden, nabij het Hornstrandir natuurreservaat. In dit reservaat kun je de poolvos spotten. Er zijn geen wegen die naar het gebied rijden.
Geologie: gletsjers en vulkanen
In IJsland zijn veel vulkanen aanwezig. Er zijn een aantal gletsjers die zich bovenop een actieve vulkaan hebben gevormd. Doordat de vulkanen na een uitbarsting weer zijn afgekoeld, is er als het ware gletsjerijs over deze vulkanen heen gegroeid. Een gletsjer is namelijk constant in beweging. Als een van de actieve vulkanen in IJsland uitbarst, smelt het gletsjerijs zeer snel, waardoor er verwoestende rivieren ontstaan van water. Dit wordt ook wel een gletsjerloop genoemd of in het IJslands; Jökulhlaup.
Doordat de vulkaan uitbarst komt er zwart as vrij. Echter komt bij dit soort uitbarstingen het as in het ijs terecht. De gletsjer zuivert zichzelf en brengt door de constante beweging het as naar de oppervlakte. Dit kun je goed zien op bovenstaande foto. Op deze manier kan er ook een obsidiaan ontstaan; namelijk vulkaanglas. Bij Game of Thrones fans staat dit ook wel bekend als ‘dragonglass’. Dit is magma dat door de gletsjer zo ontzettend snel afkoelt met minimale kristalgroei. Ik vond zo’n stuk vulkaanglas tijdens de gletsjerwandeling op de Svínafellsjökull. Hoe gaaf? 🙂
Het meest actieve vulkanisch systeem van het land, Grímsvötn, bevindt zich op de Vatnajökull-gletsjer. De laatste uitbarsting die daar plaatsvond, was in Holuhraun van augustus 2014 tot maart 2015. Er wordt verwacht dat deze vulkaan iedere 2-7 jaar zal uitbarsten. Al blijven vulkanen natuurlijk erg onvoorspelbaar.
Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland
Lees in mijn e-books alles wat je moet weten voor jouw IJsland reis.
- De ultieme reisgids voor de ringweg
- Reisplanning 15 dagen
- Reisplanning 7 dagen
- Voorbereiding & checklist
Schrijf je in voor de Vleugje IJsland nieuwsbrief
Op de hoogte zijn van het laatste IJslandse nieuws, het weer of leuke feestdagen? Ik stuur je graag maximaal 1 keer per week een nieuwsbrief met interessante informatie over IJsland. Laat je gegevens hieronder achter en klik op inschrijven.
Beste Chayenne,
Ik was ruim een week geleden in IJsland. Op de weg voor Vik vertelde de gids over een horse grave. Weet je misschien hoe dit heet en wat is het verhaal erachter. Dank alvast. Groet, Paul
Beste Paul,
Wat leuk dat je vorige week in IJsland was. Hopelijk heb je een geweldige reis gehad.
Een interessante vraag van je. Ik ken het zelf eigenlijk niet, maar heb even op google gezocht.
Daar kom ik tot de volgende uitleg:
Een “horse grave” in IJsland verwijst naar een begraven paard, wat een interessant cultureel fenomeen is in de IJslandse samenleving. In IJsland worden paarden beschouwd als een integraal onderdeel van de cultuur en geschiedenis, en ze worden vaak met grote zorg behandeld door hun eigenaars.
Wanneer een geliefd paard overlijdt, kan het begraven worden op het terrein van de eigenaar of op speciaal daarvoor aangewezen plaatsen, zoals een paardenbegraafplaats. Deze graven kunnen variëren in grootte en opmaak, maar ze dienen allemaal als een eerbetoon aan het leven en de betekenis van het paard voor degenen die het verzorgden.
In sommige gevallen kunnen horse graves ook een symbolische of spirituele betekenis hebben voor de eigenaars, en ze worden soms versierd met bloemen, beeldjes of andere voorwerpen die het paard herdenken en eren.
Het begraven van paarden is een diepgewortelde traditie in IJsland en getuigt van de sterke band tussen de IJslanders en hun paarden, die al eeuwenlang een belangrijke rol spelen in het dagelijks leven en de cultuur van het land.
Hopelijk heb je hier iets aan.
Groetjes Chayenne