Wist je dat IJsland 99% van de elektriciteitsbehoefte produceert met hernieuwbare energie? Ongeveer 71% van de elektriciteit wordt opgewekt door waterkracht en 29% door geothermische energie (aardwarmte). Slechts 0,4% wordt opgewekt door windkracht, terwijl dit in Nederland zo’n 14% is. En geloof me; in IJsland is wind genoeg.
IJsland is op dit moment de grootste groene energieproducent per hoofd van de bevolking ter wereld. Daarnaast is het ook de grootste producent van elektriciteit per hoofd van de bevolking, met zo’n 55.000 kWh per persoon per jaar. Voor je beeldvorming: het Europese gemiddelde is minder dan 6.000 kWh per persoon per jaar. Daar zit IJsland dus flink boven.
Geothermische energiecentrales in IJsland
In IJsland zijn 6 geothermische centrales die stoom en water verwerken. Er zijn rondom (actieve) vulkanen leidingen aangelegd op minimaal 2 km diepte. Hier zijn twee leidingen met pompen voor nodig. Uit de boorgaten rondom vulkanen wordt water en stoom gemengd en wordt dit via een pijpsysteem naar een scheidingsstation gepompt. In het scheidingsstation wordt de stoom gescheiden van het water. De stoom wordt gebruikt voor het opwekken van elektriciteit en het water voor verwarming van de huishoudens.
Hieronder vind je de 6 geothermische energiecentrales in IJsland:
- Hellisheiði Power Station, gelegen in de gemeente Selfoss, langs de golden circle route.
- Nesjavellir Geothermal Power Station, gelegen op 11 kilometer van Hellisheiði, in gemeente Selfoss.
- Reykjanes Power Station, gelegen aan de westkant van het Reykjanes schiereiland,nabij Gunnuhver.
- Svartsengi Power Station, gelegen op het schiereiland Reykjanes, nabij de Blue Lagoon en het stadje Grindavík.
- Krafla Power Station, gelegen in het noorden van IJsland, dichtbij Myvatn.
- Þeistareykir Power Station, gelegen in het noorden van IJsland, nabij het stadje Húsavík.
Waterkrachtcentrales in IJsland
De eerste waterkrachtcentrale werd geopend in Hafnarfjordur in 1904. Waterkracht is energie die wordt opgewekt door stromend water. Deze vorm van energiewinning is hernieuwbaar en daarbij ontstaan er geen schadelijke stoffen. De Hooglanden van IJsland, de onbewoonde gebieden en de toenemende hoeveelheid neerslag maken IJsland de ideaal voor het plaatsen van waterkrachtcentrales en dammen. Er bevinden zich 13 waterkrachtcentrales in IJsland, waarvan de Kárahnjúkavirkjun de grootste is.
Een waterkrachtcentrale is eigenlijk een soort moderne watermolen. Het stromende en vallende water zorgt ervoor dat turbines en/of dynamo’s gaan draaien. Daarna zet een generator de draaibewegingen om in elektriciteit. Hoe harder het water stroomt of valt, hoe meer energie dat eruit gewonnen wordt.
Bij de meeste toeristen zal een bezoek aan een energiecentrale niet heel hoog op het verlanglijstje staan., maar omdat de Hellisheidi-centrale (Hellisheiðarvirkjun) dichtbij de Hengill vulkaan ligt, wordt hij door veel toeristen bezocht. Wij zagen de Krafla ‘power plant’ dichtbij de Krafla vulkaan in het noorden van IJsland. Heel indrukwekkend om alle leidingen en stoom te zien die de energie opwekken. En dat middenin de sneeuw!
Elektriciteitsgenerator in IJsland
Landsvirkjun is de grootste elektriciteitsgenerator van IJsland en werd in 1965 opgericht als de National Power Company of Iceland. Zij wekken 75% van de totale elektriciteit op in IJsland en bevinden zich in Reykjavík. Landsvirkjun is eigendom van de IJslandse staat en zij bezitten 18 waterkrachtcentrales en twee geothermische stations door het hele land heen.
Landsvirkjun is oorspronkelijk opgericht om in de aluminium smelt industrie te voorzien.
Toekomst opwekken elektriciteit
In IJsland zou eigenlijk nog veel meer elektriciteit geproduceerd kunnen worden. De verwachting ligt zelfs op dik 20x meer TWh (terawattuur= 1 miljard KWh). Helaas is de IJslandse economie op dit moment nog niet groot genoeg om deze enorme hoeveelheden elektriciteit te verbruiken. Daarnaast is het ook lastig om al deze energie naar het buitenland te krijgen, want de IJslanders zelf hebben hier meer dan genoeg aan.
IJsland probeert hierin wel flink te groeien door de energie om te zetten in het smelten van aluminium. Er is dus nog een flinke weg te gaan.
Wil jij meer leren over de geologische wonderen van IJsland? Bekijk dan hier het lesmateriaal van Geowijs en maak de eindopdracht om te zien of jij een echte IJslandkenner bent 😉
Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland
Lees in mijn e-books alles wat je moet weten voor jouw IJsland reis.
- De ultieme reisgids voor de ringweg
- Reisplanning 15 dagen
- Reisplanning 7 dagen
- Voorbereiding & checklist
Schrijf je in voor de Vleugje IJsland nieuwsbrief
Op de hoogte zijn van het laatste IJslandse nieuws, het weer of leuke feestdagen? Ik stuur je graag maximaal 1 keer per week een nieuwsbrief met interessante informatie over IJsland. Laat je gegevens hieronder achter en klik op inschrijven.
