In IJsland leven in verhouding tot andere landen vrij weinig diersoorten. In Nederland wonen bijvoorbeeld al 36.000 verschillende diersoorten en in IJsland maar zo’n 5.000. De enige échte inheemse bewoner is de poolvos, die na de laatste IJstijd zelf van IJsland zijn thuis heeft gemaakt. Het rendier werd nog niet zo heel lang geleden geïmporteerd en hoort ook tot de wilde dieren populatie van IJsland. In deze blog vertel ik je graag meer over de rendieren in IJsland en waar je ze kunt spotten.
- Geschiedenis rendieren IJsland
- Waar in IJsland leven rendieren?
- Wanneer rendieren spotten in IJsland?
- Hoeveel rendieren zijn er in IJsland?
- De levenscyclus van een IJslands rendier
- Wat eten rendieren in IJsland?
- Rendieren en de IJslandse cultuur
- Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland
- Schrijf je in voor de Vleugje IJsland nieuwsbrief
Geschiedenis rendieren IJsland
Rendieren zijn niet altijd een deel geweest van het IJslandse landschap zoals je misschien zou denken. Ze werden pas in de 18e eeuw vanuit Noorwegen naar IJsland gebracht. Het doel was om ze te domesticeren (temmen) voor de vleesproductie en voor landbouw, maar dit plan verliep niet zoals gehoopt.
De IJslandse rendieren hebben zich namelijk nooit echt laten domesticeren. Na de ‘verhuizing’ naar IJsland gingen ze hun eigen weg en begonnen ze in het wild te leven. Sindsdien zijn ze een vast onderdeel van de IJslandse fauna. Het is interessant dat, ondanks hun relatief korte geschiedenis in IJsland, de rendieren er perfect geïntegreerd zijn. Ze hebben zich aangepast aan de extreme weersomstandigheden en het ruige landschap. Ze zijn echte overlevers, net als de IJslanders zelf.
Waar in IJsland leven rendieren?
Rendieren zijn voornamelijk te vinden in het oostelijke deel van IJsland. Dit gebied, dat zich uitstrekt van de Vatnajökull gletsjer tot de oostelijke fjorden, is hun favoriete plek. Het is een ruig en ongerept landschap dat perfect is voor deze stoere dieren. Ze genieten van de uitgestrekte vlaktes, bergen en bossen die Oost-IJsland te bieden heeft.
Maar dat betekent niet dat ze nergens anders te vinden zijn. In de winter, wanneer voedsel schaars is, trekken rendieren naar het zuiden en het westen. Ze zijn dan soms te zien in de buurt van de ringweg (route 1), de hoofdweg die rond het eiland loopt.
Ook in het Noordelijke Hoogland van IJsland kun je soms een glimp opvangen van een rendier. Maar dit gebied is veel minder toegankelijk en de kans om er rendieren te zien is kleiner. Het is een meer afgelegen en wilder gebied, waar de rendieren zich makkelijker kunnen verstoppen.
Dus, als je rendieren wilt zien in IJsland, kun je het beste naar Oost-IJsland gaan. Tijdens het rijden in het oosten in oktober, zag ik overal onderstaand waarschuwingsbord met een rendier erop. Helaas hebben we geen enkel rendier gezien toen 🙁
Wanneer rendieren spotten in IJsland?
Rendieren zijn het hele jaar door in IJsland te vinden, maar er zijn bepaalde tijden waarop je meer kans maakt om ze te spotten. Zo zijn ze in de wintermaanden, wanneer voedsel schaarser is, vaker te zien. Ze trekken dan naar lager gelegen gebieden op zoek naar voedsel, waardoor ze makkelijker te spotten zijn.
Daarnaast is er een bijzondere periode om rendieren in IJsland te zien, namelijk tijdens de zomermaanden. Rond deze tijd vindt de jaarlijkse trek van de rendieren plaats. Ze verplaatsen zich dan van de kustgebieden naar het binnenland.
Let wel, rendieren zijn wilde dieren en ze kunnen schuw zijn. Het beste tijdstip om ze te zien is vroeg in de ochtend of laat in de avond, wanneer ze het meest actief zijn. Het is belangrijk om de dieren niet te storen en op een respectvolle afstand te blijven.
Hoeveel rendieren zijn er in IJsland?
Het exacte aantal rendieren in IJsland varieert van jaar tot jaar, maar gemiddeld leven er ongeveer 3000 rendieren op het eiland. Dit aantal is relatief stabiel, mede dankzij het strenge beheer van de IJslandse overheid. De rendierenpopulatie wordt nauwlettend in de gaten gehouden om ervoor te zorgen dat het aantal rendieren in balans is met de beschikbare natuurlijke bronnen. Als er té veel rendieren zouden zijn, dan raakt de IJslandse natuur sterk uit balans en dat kan vervelende gevolgen hebben. Er zijn in IJsland namelijk geen natuurlijke roofdieren van rendieren, dus zouden ze zich erg snel kunnen vermenigvuldigen. De enige bedreigingen voor de rendierenpopulatie zijn ziektes en strenge winters. Wanneer de winter bijzonder streng is en voedsel schaars wordt, kan het aantal rendieren aanzienlijk afnemen.
Jaarlijks wordt er in IJsland ook op een beperkt aantal rendieren gejaagd. Dit gebeurt onder strenge regels en voorschriften om ervoor te zorgen dat de jacht duurzaam is en de populatie niet wordt bedreigd. Het vlees van de gejaagde rendieren wordt lokaal geconsumeerd en is een belangrijke bron van inkomsten voor de lokale bevolking. Ik at zelf een rendierburger bij Kaffi Hornid in het stadje Höfn; een aanrader!
De levenscyclus van een IJslands rendier
De levenscyclus van een IJslands rendier is fascinerend en vol uitdagingen. Laten we beginnen bij het begin. De paartijd van de rendieren vindt plaats in de herfst, rond oktober. De mannetjes, ook wel stieren genoemd, strijden dan om de aandacht van de vrouwtjes. Ze doen dit door te burlen, een speciaal geluid dat ze maken, en door met elkaar te vechten. De sterkste stier krijgt de kans om te paren met de vrouwtjes in zijn kudde.
Na de paartijd, in de late lente of vroege zomer, worden de kalfjes geboren. De geboorte van een rendierkalf is een bijzonder moment. Het kalf kan al snel na de geboorte staan en binnen een paar uur na de geboorte kan het al lopen. Dit is belangrijk voor hun overleving, omdat de kudde constant in beweging is.
In de zomer groeien de kalfjes snel dankzij de overvloed aan voedsel. Ze voeden zich met de melk van hun moeder en beginnen ook gras en andere planten te eten. Tegen het einde van de zomer zijn de meeste kalfjes al bijna net zo groot als hun moeders.
In de winter wordt het leven van de rendieren een stuk zwaarder. Voedsel is schaars en de temperaturen in IJsland kunnen laag worden. De rendieren moeten op zoek naar voedsel onder de sneeuw en het ijs, wat veel energie kost. Maar dankzij hun dikke vacht en hun aangepaste metabolisme, kunnen ze de strenge IJslandse winters overleven.
Wat eten rendieren in IJsland?
Rendieren in IJsland hebben een dieet dat voornamelijk bestaat uit planten. Ze eten een breed scala aan vegetatie, van gras en kruiden tot mos en korstmossen. In de zomer, wanneer de vegetatie volop groeit, genieten ze van de overvloed aan voedsel. Ze eten dan voornamelijk vers gras, bladeren en kruiden.
In de winter, als de grond bedekt is met sneeuw en ijs, verandert het dieet van de rendieren. Ze moeten dan op zoek gaan naar voedsel onder de sneeuw. Dit doen ze door met hun hoeven de sneeuw weg te schrapen. Ze eten dan voornamelijk korstmossen, een soort plant die zelfs in de meest extreme weersomstandigheden kan overleven. Korstmossen zijn rijk aan koolhydraten en bieden de rendieren de nodige energie om de strenge IJslandse winters te overleven.
Ook de bast van bomen staat op het menu van de rendieren, vooral in de winter. Ze schrapen de bast van de bomen met hun scherpe tanden. Dit is een goede bron van voedingsstoffen in een tijd van het jaar waarin voedsel schaars is.
Rendieren en de IJslandse cultuur
Rendieren hebben een bijzondere plaats in de IJslandse cultuur. Ze worden geassocieerd met de wildernis en de ongerepte natuur van het land. Hoewel ze niet zo diep geworteld zijn in de cultuur als bijvoorbeeld de IJslandse paarden of schapen, hebben ze toch hun stempel gedrukt.
In de kerstperiode zie je bijvoorbeeld veel afbeeldingen van rendieren in IJsland. Ze worden gebruikt in kerstversieringen, op kerstkaarten en in allerlei soorten kunst en handwerk. Dit is natuurlijk niet uniek voor IJsland; rendieren zijn wereldwijd een symbool voor Kerstmis. Maar in IJsland krijgt het toch een extra dimensie door de aanwezigheid van echte rendieren in het wild.
Daarnaast worden rendieren ook gewaardeerd om hun vlees. Rendierenvlees is een delicatesse in IJsland. Het heeft een sterke, wildachtige smaak en wordt vaak gebruikt in traditionele IJslandse gerechten. Rond Kerstmis vind je vaak rendier op het menu van IJslandse restaurants. Het wordt gezien als een feestelijke traktatie.
Tot slot zijn rendieren ook een belangrijke bron van inkomsten voor sommige IJslanders. De jaarlijkse rendierjacht levert vlees, huiden en geweien op. Deze worden lokaal verkocht en geëxporteerd. De jacht wordt strikt gereguleerd om ervoor te zorgen dat de rendierenpopulatie gezond en stabiel blijft.
Dus, hoewel rendieren relatieve nieuwkomers zijn in IJsland, hebben ze toch een plekje veroverd in de harten van de IJslanders.
Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland
Lees in mijn e-books alles wat je moet weten voor jouw IJsland reis.
- De ultieme reisgids voor de ringweg
- Reisplanning 15 dagen
- Reisplanning 7 dagen
- Voorbereiding & checklist
Schrijf je in voor de Vleugje IJsland nieuwsbrief
Op de hoogte zijn van het laatste IJslandse nieuws, het weer of leuke feestdagen? Ik stuur je graag maximaal 1 keer per week een nieuwsbrief met interessante informatie over IJsland. Laat je gegevens hieronder achter en klik op inschrijven.
