Wonen in IJsland; dit is wat je moet weten!

Ben jij net als ik super enthousiast over IJsland en zou je er misschien wel willen wonen? Hou jij van avontuur, gletsjers, watervallen, vulkanen, het noorderlicht en de middernachtzon? Dan ben je in IJsland (letterlijk) op het juiste adres! In deze blog vertel ik je de voor- en nadelen over het wonen in IJsland, wat het kost om er te wonen en nog veel meer.

Waarom wil je wonen in IJsland?

Voor mij is IJsland het mooiste land op deze planeet, dus dat is al een goede reden. Daarnaast bevalt me de hele mindset in het land. In Nederland heerst echt een prestatiecultuur, waarin je je constant moet bewijzen en je veel stress kunt hebben. In IJsland gaat het leven op een lager pitje en zijn ze vooral met zichzelf bezig zonder jou te beoordelen. Ook valt het me op dat je echt in een community leeft. Iedereen helpt elkaar wanneer dat nodig is zonder daar iets voor terug te willen.

Voordelen wonen in IJsland

1. IJsland is het veiligste land ter wereld

Ook in 2023 is IJsland opnieuw uitgeroepen tot veiligste land ter wereld. Er is zo weinig criminaliteit dat de politie er niet eens wapens draagt. IJsland is het enige NAVO land zonder een militair leger. Kinderen spelen van jongs af aan zonder toezicht buiten en komen vaak pas terug als het avondeten klaar is. Ze lopen vaak ook alleen naar school en terug en dat al vanaf 6 jaar! IJsland is ook heel geschikt voor solo travellers.

2. IJsland produceert bijna 100% duurzame energie

IJsland is vulkanisch actief land en dat merk je al als je er op vakantie bent. Wandel naar Reykjadalur; een hete rivier of bezoek Krysuvík waar de stoom letterlijk uit de grond komt. De Blue Lagoon staat vast ook op je bucketlist.

De huizen en zwembaden worden verwarmd door geothermische energie, het zuivere water komt van de gletsjerrivieren en de elektriciteit wordt door waterkracht opgewekt. Deze duurzame energie en het gebrek aan vervuilende industrieën hebben het water, de bodem en het milieu van IJsland ongerept achtergelaten. Drink het water uit de kraan of direct van de rivier. Doordat IJsland de energie gemakkelijk van de bron kan halen, is de energierekening ook een stuk goedkoper dan die van ons in Nederland.

3. Gelijkheid binnen de samenleving

IJsland heeft enorme vooruitgang geboekt in de richting van gelijke kansen voor vrouwen en mannen in de samenleving en hun leven. Ze spannen zich erg in voor gendergelijkheid. Jaarlijks scoort IJsland zeer hoog op de wereldwijde Social Progress Index in Inclusiviteit en Acceptatie van homo’s en lesbiennes. IJslanders zijn over het algemeen inclusief en tolerant ten opzichte van LHBTI-personen. (Bekende) IJslanders zijn open over hun seksuele geaardheid, onder wie voormalig premier (2009-2013) Jóhanna Sigurðardóttir; de eerste openlijk homoseksuele regeringsleider in de politiek ter wereld. Het homohuwelijk is legaal sinds 2010 (geregistreerde partnerschappen sinds 1996) en sinds 2006 mogen homokoppels ook kinderen adopteren.

Vanwege de erkenning en acceptatie van IJsland is het land een populaire bestemming geworden voor homohuwelijken. In veel dorpen en steden in IJsland vind je regenboogzebrapaden die staan voor gelijkheid. Daarnaast is het erg kleurrijk en gezellig in de donkere dagen die IJsland in de winter kent. 

4. Geniet van de veelzijdige natuur

Je hoeft niet ver buiten Reykjavík te gaan en je kunt alleen wandelen door de bergen of langs de kustlijn. Maak een ritje op een IJslands paard, maak een mooie wandeling en bezoek de mooiste watervallen. In de winter kun je er ook goed skiën, langlaufen en natuurlijk het noorderlicht zien. In de zomermaanden kun je genieten van bijna 24 uur daglicht en milde temperaturen.

5. Goed geregelde gezondheidszorg, zwangerschapsverlof en opleiding

Als je 6 maanden (legaal) in IJsland woont, word je onderdeel van het IJslandse gezondheidssysteem. Je betaalt nooit meer dan 35.000 ISK per maand (inclusief fysio etc), dat is omgerekend maximaal €233. Dit kan zelfs teruglopen naar +/- 4.500 ISK per maand, wat maar €32 per maand is. Je betaalt alleen als je gebruik maakt van het gezondheidssysteem.

Controles rondom de zwangerschap en bevallingen zijn gratis. Ouders hebben recht op betaald verlof bij de bevalling, bij adoptie van een kind en bij vast pleegouderschap. Ze ontvangen afhankelijk van hun arbeidsmarktsituatie, een verlof vergoeding of een bevallingsuitkering uit het Fonds Ouderschapsverlof. Ouders kunnen ook tijdelijk ouderschapsverlof opnemen zonder salaris tot het kind 8 jaar oud is.

Sinds 1 januari 2021 wordt zwangerschapsverlof verlengd van 10 maanden naar 12 maanden voor kinderen die zijn geboren, geadopteerd of in permanente pleegzorg zijn opgenomen. Deze 12 maanden worden verdeeld door de ouders, meestal beide 6 maanden. Elke ouder kan echter één maand overdragen aan de andere ouder, wat betekent dat de ene ouder zeven maanden ouderschapsverlof kan opnemen en de andere vijf.

Onderwijs in IJsland is betaalbaar en erg goed. De scholen zelf zijn gratis (basis tot en met middelbare school), maar voor naschoolse programma’s in de middag betaal je extra. Voor alle kinderen vanaf twee jaar is er gesubsidieerde opvang, zodat beide ouders kunnen werken.

Nadelen wonen in IJsland

Bovenstaande punten klinken als muziek in de oren toch? Toch zijn er ook wat nadelen aan het wonen in IJsland. 

1. Wonen is erg duur

De kosten van levensonderhoud in IJsland is, net zoals de andere Scandinavische landen, niet goedkoop. IJsland is zelfs het 6e duurste land ter wereld! Dit komt vooral doordat het een eiland bij de poolcirkel is; heel veel producten moeten geïmporteerd worden en dat kost nu eenmaal geld. Toch zijn de IJslanders een van de gelukkigste volken ter wereld. 

Het huren van een appartement van zo’n 70m2 in Reykjavík kost je ongeveer €1500 per maand, afhankelijk van de grootte en ligging in of buiten het centrum. Voor mij als zuid- Limburger is dat erg prijzig, al begrijp ik dat het in de randstad in Nederland nog duurder is om te huren. Voordeel is dat je in IJsland veel minder betaalt voor je energierekening; gemiddeld zo’n €650 per jaar, dus slechts €55 per maand!

2. Hoge belasting in IJsland

Zoals ik bij de voordelen schreef is de gezondheidszorg, opvang en het onderwijs erg goed geregeld en goedkoop. Het nadeel is echter dat je dit niet voor niets krijgt, de belastingen zijn behoorlijk hoog. En niet alleen op wat je verdient qua salaris maar ook op het kopen van boodschappen. Aan vrijwel alles wat je in een winkel koopt zijn extra kosten verbonden om de invoerrechten te compenseren. Even iets bestellen bij bijvoorbeeld Amazon zal qua verzend- en importkosten wellicht hoger uitpakken dan de prijs van het product… 

3. De beperkte keuze aan producten in de supermarkt

Veel producten worden geïmporteerd, waardoor de echte verse producten vooral lokale producten zijn. Veel groente of vlees wordt ingevroren geleverd en is dus niet echt vers. Toch verbetert het voedsel in IJsland. Er worden steeds meer groente gekweekt in geothermisch verwarmde kassen en de vis en het lamsvlees is uiteraard verser dan vers.

De keuze aan producten is in Nederland veel meer dan in IJsland. Ik vergelijk het een beetje alsof je alleen bij de Lidl boodschappen zou kunnen doen, je hebt nergens keuze uit 15 verschillende soorten hummus. En eerlijk gezegd vind ik dat ook helemaal niet erg.

4. Het weer in IJsland

IJsland ligt tegen de poolcirkel aan, dus waarschijnlijk verwacht je al geen geweldig weer. In juni geniet je van bijna 24 uur daglicht en kan het tussen de 10 en 18 graden worden, maar tropische temperaturen ga je niet meemaken. Gelukkig ook maar, want de gletsjers smelten nu al met een rap tempo door klimaatveranderingen.

In december heb je soms maar 4 uur daglicht en de gemiddelde temperatuur is tussen de -1 en 4 graden. Het kan hard waaien, regenen en/of sneeuwen, waardoor je misschien niet veel naar buiten zult gaan. Daarnaast zijn niet alle wegen in het land toegankelijk in de winter. Autorijden kan moeizaam zijn en is dan alleen verantwoord met een auto met vierwielaandrijving. Soms geldt er een algehele code oranje of rood in het land, waardoor niemand de weg op mag. Je moet je altijd aanpassen aan moeder natuur.

Hoeveel verdienen inwoners van IJsland?

De IJslanders verdienen gemiddeld 438.000 ISK netto per maand. Dat is zo’n €3133 netto per maand. Dit ligt een stuk hoger dan de gemiddelde Nederlander die rond de €2080 netto per maand verdiend. Logisch dus dat het voor ons een duur land is. IJsland zal in verhouding met hun inkomen dus niet gigantisch veel duurder zijn dan Nederland. Je zult natuurlijk wel een baan moeten vinden, wat niet in iedere sector even gemakkelijk is. 

Wat kost het om te wonen in IJsland?

Zoals ik al zei is het wonen in IJsland niet goedkoop. Hieronder een overzicht van hoe duur het ongeveer is om in IJsland te wonen.

Algemeen	Specifiek	Prijs
Woonruimte	Appartement huren in Reykjavík Appartement huren in kleinere steden Appartement huren in een dorp Appartement kopen in Reykjavík Huis kopen in Reykjavík Appartement kopen in kleinere steden Huis kopen in kleinere steden Huis kopen in een dorp/platteland	€1.100-€2.700 per maand €800-€2.000 per maand €670-€1.700 per maand €4.700-€6.000 per m2 Vanaf €466.000 €3.330-€4.700 per m2 Vanaf €333.000 Vanaf €133.000
Boodschappen	Kosten per week voor 2 personen Uiteten in normaal restaurant	€85-€150 €30-€50 per persoon
Zorgverzekering	Bij bezoek aan gezondheidszorg	Max. €233 per jaar
Energiekosten	Verwarming Water Elektriciteit	€47-€133 per maand €7-€20 per maand €15-€40 per maand
Brandstofkosten	Benzine Diesel	€2,20 per liter €2,17 per liter

Woonruimte

Bij het huren of kopen van woonruimte in IJsland is de prijs afhankelijk van een aantal factoren:

• Locatie: Huizen in Reykjavik en populaire steden zoals Akureyri zijn aanzienlijk duurder dan in kleinere steden en dorpen.
• Grootte en staat: Grotere en nieuwere huizen of appartementen zijn duurder.
• Voorzieningen en extra’s: Huizen met extra voorzieningen zoals een tuin, garage, of uitzicht op zee kunnen hogere prijzen hebben.

Wat kost een appartement?

De kosten voor het huren van een appartement in IJsland variëren afhankelijk van de locatie, grootte en staat van het appartement. Hier zijn enkele algemene indicaties van huurprijzen in 2024:

Reykjavik (de hoofdstad):

• Een-kamer appartement (studio) in het stadscentrum: 200.000 – 250.000 ISK per maand (€1.332-€1.665).
• Een-kamer appartement buiten het stadscentrum: 160.000 – 200.000 ISK per maand (€1.065-€1.332).
• Drie-kamer appartement in het stadscentrum: 300.000 – 400.000 ISK per maand (€2.000-€2.664).
• Drie-kamer appartement buiten het stadscentrum: 250.000 – 300.000 ISK per maand (€1.665-€2.000).

Andere steden (zoals Akureyri):

• Een-kamer appartement in het stadscentrum: 150.000 – 200.000 ISK per maand (€1.000-€1.332).
• Een-kamer appartement buiten het stadscentrum: 120.000 – 160.000 ISK per maand (€800-€1.065).
• Drie-kamer appartement in het stadscentrum: 200.000 – 300.000 ISK per maand (€1.332-€2.000).
• Drie-kamer appartement buiten het stadscentrum: 170.000 – 250.000 ISK per maand (€1.132-€1.665).

Kleinere steden en dorpen:

• De huurprijzen zijn hier doorgaans lager dan in Reykjavik en andere grote steden. Voor een een-kamer appartement kan de huur variëren van 100.000 tot 150.000 ISK per maand (€666-€1.000), en voor een drie-kamer appartement van 150.000 tot 250.000 ISK per maand (€1.000-€1.665).

Deze prijzen zijn schattingen zijn en kunnen variëren afhankelijk van specifieke omstandigheden, zoals de staat van het appartement, extra voorzieningen, en de vraag en aanbod op de huurmarkt op dat moment. Ook kunnen er nog kosten bijkomen zoals, energie en internet.

Wat kost een koopwoning?

De kosten voor het kopen van een huis in IJsland variëren sterk afhankelijk van de locatie, grootte, en staat van de woning. Hier zijn enkele algemene indicaties van woningprijzen in 2024:

Reykjavik:

• Appartementen: De prijs per vierkante meter voor een appartement in het stadscentrum varieert van ongeveer 700.000 ISK tot 900.000 ISK (€4.663-€6.000). Buiten het stadscentrum ligt de prijs per vierkante meter tussen de 500.000 ISK en 700.000 ISK (€3.331-€4.663).
• Huizen: Voor een eengezinswoning in Reykjavik kunnen de prijzen variëren van ongeveer 70 miljoen ISK tot meer dan 150 miljoen ISK (€466.341-€1.000.000), afhankelijk van de locatie, grootte, en staat van het huis.

Andere grote steden:

• Appartementen: De prijs per vierkante meter voor een appartement in het stadscentrum ligt tussen de 500.000 ISK en 700.000 ISK (€3.331-€4.663). Buiten het stadscentrum kunnen de prijzen variëren van 400.000 ISK tot 600.000 ISK (€2.664-€4.000) per vierkante meter.
• Huizen: De prijzen voor eengezinswoningen variëren van ongeveer 50 miljoen ISK tot 100 miljoen ISK (€333.100-€666.200), afhankelijk van de specifieke locatie en kenmerken van de woning.

Kleinere steden en dorpen:

• De prijzen zijn hier doorgaans lager dan in Reykjavik en andere grote steden. Appartementen kunnen variëren van 300.000 ISK tot 500.000 ISK (€2.000-€3.331) per vierkante meter. Huizen kunnen variëren van 30 miljoen ISK tot 70 miljoen ISK (€200.000-€466.341), afhankelijk van de grootte en locatie.

Platteland en afgelegen gebieden:

• Op het platteland en in afgelegen gebieden zijn de prijzen aanzienlijk lager. Een huis kan hier tussen de 20 miljoen ISK en 50 miljoen ISK (€133.240-€333.101) kosten, afhankelijk van de staat en locatie van het pand.

Er zijn ook nog andere kosten die erbij komen als je een huis koopt in IJsland:

• Notariskosten en juridische kosten: Ongeveer 0,1% tot 0,5% van de aankoopprijs.
• Registratiekosten: Ongeveer 0,4% van de aankoopprijs.
• Makelaarskosten: Meestal rond 2% tot 3% van de aankoopprijs.
• Hypotheekgerelateerde kosten: Afhankelijk van de leningsovereenkomst.

Boodschappen

De prijs van boodschappen stijgt constant door inflatie. Dat merken we in Nederland, maar doordat IJsland afhankelijk is van de import, stijgen de kosten daar ook. Zoals het in ieder land het geval is; je kunt het zo duur maken als je wil. Je kunt veel geld besparen door slim boodschappen te doen. Wij koken regelmatig vegetarisch en dat heb ik in IJsland ook gedaan. Het is ook handig om de goedkopere supermarkten op te zoeken, zoals Bónus en Krónan.

Hier zijn enkele gemiddelde prijzen voor veelvoorkomende boodschappen in 2023:

Basisproducten:

• Brood (500g): 400 – 600 ISK (€2,67 – €4,00)
• Melk (1 liter): 150 – 200 ISK (€1,00 – €1,33)
• Eieren (12 stuks): 500 – 700 ISK (€3,33 – €4,67)
• Kaas (1 kg): 1.500 – 2.500 ISK (€10,00 – €16,67)
• Kipfilet (1 kg): 2.000 – 3.000 ISK (€13,33 – €20,00)
• Rundvlees (1 kg): 3.000 – 4.500 ISK (€20,00 – €30,00)

Groenten en fruit:

• Aardappelen (1 kg): 200 – 400 ISK (€1,33 – €2,67)
• Tomaten (1 kg): 600 – 1.000 ISK (€4,00 – €6,67)
• Appels (1 kg): 400 – 700 ISK (€2,67 – €4,67)
• Bananen (1 kg): 300 – 500 ISK (€2,00 – €3,33)

Dranken:

• Frisdrank (0,5 liter): 200 – 400 ISK (€1,33 – €2,67)
• Koffie (250g): 800 – 1.200 ISK (€5,33 – €8,00)
• Bier (0,5 liter, bij Vinbúdin): 300 – 600 ISK (€2,00 – €4,00)

Diversen:

• Rijst (1 kg): 300 – 600 ISK (€2,00 – €4,00)
• Pasta (500g): 200 – 400 ISK (€1,33 – €2,67)
• Olijfolie (1 liter): 1.000 – 1.500 ISK (€6,67 – €10,00)
• Suiker (1 kg): 200 – 400 ISK (€1,33 – €2,67)

Zorgkosten

De zorgkosten zijn anders dan zoals wij die kennen in Nederland. Je betaalt maximaal 34.950 ISK per jaar aan eigen bijdrage, kinderen jonger dan 2 jaar betalen niks en kinderen van 2-18 betalen maximaal 23.301 ISK. Dit is te vergelijken met ons eigen risico. Je betaald een bepaald bedrag per bezoek aan de specialist. Als je in een maand vaker naar een specialist moet, krijg je een soort korting tot je het maximale bedrag hebt bereikt. Je vindt hier meer informatie over de zorgkosten.

Energiekosten

De kosten van energie in IJsland kunnen variëren afhankelijk van verschillende factoren, waaronder het type energie, de regio waarin je woont, het type woning dat je hebt, en je persoonlijke energieverbruik. Hier is een overzicht van de kosten van energie in IJsland:

1. Elektriciteit: IJsland heeft een overvloed aan hernieuwbare energiebronnen, zoals geothermische energie en waterkracht, waardoor elektriciteit over het algemeen relatief goedkoop is. De gemiddelde prijs voor elektriciteit in IJsland ligt rond de 20-30 ISK per kilowattuur (€0,13-€0,20). Dat is de helft goedkoper dan in Nederland.
2. Verwarming: Veel huizen in IJsland worden verwarmd met behulp van geothermische energie (aardwarmte). De kosten van verwarming kunnen variëren afhankelijk van de grootte van je huis, isolatie, hoe lang je doucht, hottub etc. De maandelijkse kosten voor verwarming liggen tussen de 7.000 ISK en 20.000 ISK (€47-€133).
3. Water: De kosten van water zijn over het algemeen laag in IJsland, omdat het land beschikt over heel veel schoon water. De gemiddelde kosten voor waterverbruik liggen tussen de 1.000 ISK en 3.000 ISK per maand (€7-€20), afhankelijk van het verbruik en de regio.

De kosten van energie in IJsland zijn dus heel betaalbaar in vergelijking met veel andere landen, vooral vanwege het gebruik van hernieuwbare energiebronnen.

Brandstofkosten

De brandstofprijzen in IJsland komen best wel overeen met de prijzen in Nederland. Dat komt onder andere doordat IJsland ook geen eigen oliebronnen heeft. Alles moet geïmporteerd worden en dat drijft de kosten op.

Op het moment van schrijven ligt de prijs voor een liter benzine rond de 320 IJslandse kronen (ISK). Dat is €2,20 per liter, wat vergelijkbaar is met de prijzen in Nederland. Diesel is niet veel goedkoper en kost ongeveer 315 kronen per liter, dus rond de €2,17. Maar let op, deze prijzen kunnen fluctueren. Je kunt online gemakkelijk opzoeken wat de prijzen van de soorten tankstations zijn (N1, Orkan, Olís).

Mijn persoonlijke tips en ervaringen in IJsland

Lees in mijn e-books alles wat je moet weten voor jouw IJsland reis.

• De ultieme reisgids voor de ringweg
• Reisplanning 15 dagen
• Reisplanning 7 dagen
• Voorbereiding & checklist

Schrijf je in voor de Vleugje IJsland nieuwsbrief

Op de hoogte zijn van het laatste IJslandse nieuws, het weer of leuke feestdagen? Ik stuur je graag maximaal 1 keer per week een nieuwsbrief met interessante informatie over IJsland. Laat je gegevens hieronder achter en klik op inschrijven.

Voornaam

E-mailadres

Laat dit veld leeg als je een mens bent: